Benim DHMI başlayan YID (yap işlet devret) ilk baslangic yıllardan beri Türkiye’nin devamli havacılıkta atilim yaparak buyuyen sektoru,simdiki deyimi ile Türkiye’de sürdürülebilir havacılık sektörü oluşturmaktadır. Türkiye’nin hem coğrafi konumu hem de güçlü havacilik kurumlari, yetişmiş ve yetişmekte olan insan kaynaklari buyumekte olan havayolu şirketleri sayesinde devamli büyüyen ve dünya çapında önemli bir konuma sahip olmaktadır.
Bu vahim konuyu Türkiye’nin kendi stratejilerini geliştirme yollarını keşfetmek önemlidir. İşte bu bağlamda, Türkiye’de sürdürülebilir havacılık nasıl gelişebilir ve hangi adımlar atılabilir konusuna dair daha ayrıntılı bir incelediğimizde:
Türkiye Sürdürülebilir Havacılıkta Lider Olabilir mi?
Havacılık sektörü, Türkiye için hem ekonomik büyüme hem de küresel bağlantı açısından kilit bir öneme sahip olmaktadır. Ancak bu sektördeki büyüme, inis cikislari ic dis etkenler ve son zamanlardaki devamli konusulan yüksek cevre kirliligi örneğin karbon emisyonları ile de yakından ilişkilidir. Dolayısıyla, Türkiye’nin de tıpkı AB gibi havacılık sektorunun kalici olma yolundaki calismalar icin bir cok hayati adımlar atması gerekiyor. Bunlarin ilk basinda işi bilen ehline tam sahip,dunya havacilgini bilen ust yoneticilerin atanmasi olmazsa olmazıdır.
Türkiye’nin havacılık sektörü, hem coğrafi konumu hem de güçlü havacilik kurumlari, yetişmiş insan kaynaklari ile sürdürülebilir havacılık liderlerinde onderlerinden biri olabilir, deneyimli profesyonel dunya havaciligi icinde yugrulmus ve altyapı devamli geliştirme stratejilerine odaklanarak önemli bir yol alabilir. Ülkemiz, bu konuda hem de hem de özel sektör işbirliği ile büyük fırsatlar yakaladi ama Sürdürülebilir olabilmesi için az önce bahsedilen ilk sartlarin yerine getirilmesidir.
Neden Sürdürülebilir Havacılık Türkiye’nin havacilik sektorunde vahimdir,hayatidir?
Türkiye, özellikle büyüyen hava taşımacılığı pazarına sahip bir ülke olarak Sürdürülebilir Havacılık kullanımı konusunda büyük bir potansiyele sahip. Ancak, bunun ilk sartlari yerine getirilmesini ulaşmasını engelleyen önemli faktörler yok emenn edilmelidir. Ayrıca bu prensibin kuralinin Türkiye’de yaygınlaşması kesin yerine oturmasi icin TC yonetenlerin karar vericilerin azimli kesin kararli olmalai lazimdir, devaminda hükümetin savunma sanayinde oldugu gibi bu konudada teşvik politikalarını artırması gerekiyor.
Bayrak tasiyici Türk Hava Yolları (THY) ve özel büyük havayolu şirketleri, daha istikrarli yönetilip yaris es agirlikli tarafsiz halde faaliyetlerini artırmali. Ayrıca Türkiye’nin basta enerji ve tarım sektörü, ucak yakıtın üretimi için gereken sürdürülebilir hammaddeler sağlama konusunda önemli bir rol oynayabilir. Örneğin, koklu bir cok universiteleri ve kurumlari ile ülkemizde yetişmekte olan kaliteli insan kaynaklari,yani sira yeni buluşlarla örneğin biyoyakıt üretimi için kullanılabilecek tarımsal atıklar, biyodizel gibi alternatif yakıtlar üretme potansiyeline mevcuttur. Birçok kendi havacilik odaklı girişimlerle Türkiye’ye model oluşturabilir. Öncelikle buna inanmak ve işi kesinlikle ehline birakarak bu alanda önemli adımlar atabilir ve atmalidir.Mevcut uyesi oldugu EUROCONTROL gibi, uluslararasi havacilik kurumlarinda aktiv onculuk yapip rol oynamalıdır yapmalidir.
Türkiye’de Havayolu Sürdürülebilirliğini Etmek İçi Daha neler Yapılabilir?
Türkiye’nin EUROCONTROL gibi hayati uluslararası kurumlara üyeligini kullanip , tam faydalanmasi, a den z ‘e degisikliklerle önemli bir adımlar atmalı,havacilik universiteleri gibi egitim kurumlari ile tüm Türkiye’nin havacılık sektöründe koordine edilmesi, iki ana hayati DHMİ ve SHGM kurumlarini tam koordineli calismali, olmazsa olmazlardan başlayarak citayi yukselterek kesin hedefler ve politikalar geliştirmesi gerekmektedir.Bu arada, AB’nin “Destination 2050” gibi girişimleri Türkiye’ye örnek olabilir. Türkiye, 2030 yılına kadar net hedeflerine ulaşmak için benzer bir “Hedef 2030” veya “Hedef 2050” planı geliştirebilir. Bu kapsamda daha genis dusunulerek planliyarak, uçak ve motor teknolojilerinde iyileştirmeler yapılabilir, SAF gibi sürdürülebilir yakıtların kullanımı teşvik edilebilir ve hava trafik yönetimi sistemleri kesinlikle optimize edilebilir. Adete bir köprü gibi uc kita arasinda bir kısrak başı gibi uzanan Türkiye koridoru hava trafik yönetimi sistemleri yeniden gozden geçirilip uzun donem icin bir master plani olusturulmalidir.Tam uyesi oldugu EUROCONTROL gibi,uluslararası kurumlarla tam isbirligine gidilmelidir. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) onculugunde , en iyi sekilde ve uzunn donemde sürdürülebilir bir hava trafik yönetimi sağlama yönünde inovatif adımlar atabilir. Daha onceden yazilarimizda, onemle vurgulayayip onerdigimiz gibi sivil askeri koordinasyon muhakkak saglanip tek cati altinda toplanmalidir yonetilmelidir. Dunya havacilik akimin ayak uydurarak,Özellikle, büyük havalimanlarımız olan İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı‘nın, daha çevre dostu daha pratik operasyonlara yönlendirilmesi kritik bir adımda olacaktır. Bu havalimanlarında kullanılan enerji kaynaklarının yenilenebilir enerjiye dayandırılması, elektrikli araç filolarınıngenişletilmesi ve yeşil bina sertifikaları ile sürdürülebilirlik standartlarının artırılması mümkündür.
Türkiye’deki Havalimanlarının ve Havayolu Şirketlerinin Sürdürülebilirlik Uygulamaları konusunda ise, bazı AB ülkeleri kısa mesafeli uçuşları yasaklarken ve bir tren agi yapmaya baslamisken, Türkiye’de de iç hat kısa mesafeli uçuşlar yerine tren gibi alternatif ulaşım yöntemlerinin teşvik edilmeside düşünülebilir. Özellikle, uzun dönemde hızlı tren hatlarının yaygınlaştırılması, havaliamanlarinan baglanmasi, sikintili olann iç hat uçuşlarına olan bağımlılığı azaltarak karbon emisyonlarının düşmesine katkıda bulunabilir.
Bayrak tasiyici Türk Hava Yolları (THY) ve ve ozel hava yollari, kendi sürdürülebilirlik hedeflerini belirleyerek politik etkilerden uzak kendi kararalarininda daha bagimsiz daha profesyonel daha uluslararasi karar alabilme konusunda çok ciddi adımlar atmalidir.Bu arada Bayrak tasiyici Türk Hava Yolları (THY) ve ve ozel havayollari, uçak filosunda daha enerji verimli uçaklara yer verebilir örneğin SAF kullanımını artırabilir, İstanbul Havalimanı, 2030 yılına kadar sıfır emisyon hedefi koyarak, elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımına ağırlık verebilir. Ayrıca, tüm uçuş operasyonları sırasında yakıt optimizasyonu ve karbon dengeleme programlarını daha yaygın hale getirmeleri, sürdürülebilirliğe katkıda bulunacaktır, oncu olacaktir.
Türk Tüketici Bakış Açısı: Sürdürülebilir Seyahat İçin Daha Fazla Ödemeye Hazır mıyız?
Havacılık sektörünün sürdürülebilirliğe geçiş maliyetli olabilir ve bu maliyetler doğrudan tüketiciye yansıyabilir. Türkiye’deki havayolu yolcuları, daha sürdürülebilir bir uçuş deneyimi için daha fazla ödemeye hazır olur mu? Bu soruya yanıt vermek zor olabilir, ancak sürdürülebilirliğe dair bilinçlenme arttıkça, yolcuların bu ek maliyeti karşılamaya daha istekli olabilecekleri söylenebilir. Ayrıca, hükümet tarafından sağlanacak teşvikler ve vergi indirimleri, sürdürülebilir havacılık teknolojilerine geçişi hızlandırabilir ve bu maliyetlerin tüketicilere daha az yansımasına yardımcı olabilir.
Türkiye İçin Öneriler
- Havacılık politikaları daha profesyonel bagimsiz uyumlu dunya havaciligi ile ic ice gecmis hale getirilmeli, bu yol doğrultusunda somut kedin emin adimlar atilmali bi yol haritası oluşturulmalıdır.
- Yenilenebilir enerji kaynakları daha yaygın bir şekilde havalimanlarında ve uçak operasyonlarında kullanılmalıdır.
- Türkiye, Sürdürülebilir Havacılık koordinasyonu olmazsa olmaz dusunulmeli tum çalışmaları desteklenmelidir.
- Kesinlikle kurumlar koordine edilmeli
- Universitelerle siki işbirliğine gidilmesi gibi birçok adımlar bir an once atilmali
Bu tür bir bagimsiz tarafsiz politika dusunce ve vizyonla, Türkiye havacılık sektörü, aynı zamanda ekonomik büyümeyi sürdürerek sürdürülebilirlik alanında dünya çapında örnek alınacak bir ülke haline gelebilir.Yeterki işi ehline birakarak dunyayi bilen elemanlarini faydalanmali kullanmali.